آتش‌سوزی اخیر در بندر شهید رجایی، یکی از مهم‌ترین مراکز واردات و صادرات ایران، موجی از نگرانی‌ها را در میان فعالان بازار فولاد به همراه داشته است. این بندر که حدود ۵۵ درصد از تجارت کانتینری کشور را مدیریت می‌کند، نقشی کلیدی در زنجیره تأمین فولاد دارد. از واردات مواد اولیه گرفته تا صادرات محصولات نهایی، بسیاری از عملیات لجستیکی فولاد ایران به این بندر وابسته است.
در این مقاله، تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم این آتش‌سوزی بر بازار فولاد کشور، قیمت‌ها، زنجیره تأمین، برنامه صادراتی و حتی امنیت روانی خریداران و تولیدکنندگان بررسی می‌شود. همچنین با تحلیل روندهای پیش‌رو، راهکارهایی برای کاهش اثرات این بحران پیشنهاد خواهد شد.
بندر شهید رجایی به‌عنوان بزرگ‌ترین بندر تجاری کشور، نقطه اتصال اصلی بین تولیدکنندگان فولاد، واردکنندگان مواد اولیه و مشتریان داخلی و خارجی محسوب می‌شود. مهم‌ترین کارکردهای این بندر در ارتباط با صنعت فولاد عبارت‌اند از:
واردات مواد اولیه قراضه آهن، فروآلیاژها، زغال‌سنگ متالورژیک و الکترود گرافیتی
صادرات محصولات نهایی بیلت و اسلب های وارداتی
حمل‌ونقل کانتینری تجهیزات صنعتی و کالاهای مصرفی فولادی
هرگونه اختلال در فعالیت این بندر، به‌طور مستقیم بر روند تولید و قیمت فولاد اثر می‌گذارد.
طبق گزارشات رسمی، آتش‌سوزی در یکی از انبارهای نگهداری کالاهای صنعتی و شیمیایی در بخش ترمینال کانتینری بندر رخ داد. در این حادثه چندین کانتینر حاوی مواد شیمیایی، دچار حریق شدند.
زمان حادثه شنبه 6 اردیبهشت حوالی ظهر
دامنه خسارت طبق گزارش کمیسیون عمران مجلس حدود 1.5 درصد از کانتینرهای معادل 2000 کانتینر، از 135 کانتینر دچار آسیب شدند.
علت احتمالی آتش سوزی ابتدای در زمان حمل مواد در ساعت 9:35 و تبدیل شدن آن به آتش سوزی بسیار سنگین در ساعت 12
یکی از اولین تبعات حادثه، اختلال در زنجیره تأمین فولاد بود. شرکت‌های فولادی که منتظر ورود مواد اولیه از طریق این بندر بودند، با تأخیر در تحویل مواجه شدند. همچنین محموله‌هایی که آماده صادرات بودند، در صف بررسی و بازبینی امنیتی باقی ماندند.
توقف ورود قراضه آهن و فروآلیاژها برای برخی فولادسازان جنوب کشور
افزایش هزینه حمل به دلیل انتقال برخی محموله‌ها به بنادر جایگزین مانند بندر بوشهر
سردرگمی شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی در تعیین مسیر جایگزین
بازار فولاد ایران حساسیت بالایی نسبت به اخبار و وقایع لجستیکی دارد. در هفته اول پس از حادثه، بازار با نوعی جو روانی متشنج روبه‌رو شد. بسیاری از خریداران با تصور کاهش عرضه، خریدهای مازاد را اعمال نموده اند. که این امر به افزایش موقتی قیمت‌ها منجر می شود.
| روز | قیمت هر کیلو میلگرد (تومان) |
| 1 | 29,500 |
| 2 | 30,300 |
| 3 | 30,800 |
| 4 | 30,200 |
| 5 | 29,900 |
| 6 | 29000 |
نتیجه: افزایش ناگهانی در روزهای نخست، و بازگشت نسبی به تعادل پس از مدیریت بحران
شرکت‌هایی مانند فولاد کاوه جنوب، فولاد خوزستان و فولاد مبارکه، که بخشی از محصولات صادراتی خود را از بندر شهید رجایی ارسال می‌کردند، مجبور به تغییر مسیر و ارسال از طریق بندر امام یا بندر بوشهر شدند. این تغییرات باعث شد:
برخی قراردادهای صادراتی با تأخیر انجام شوند
هزینه‌های حمل و لجستیک تا ۱۵ درصد افزایش یابد
اعتبار زمانی برخی ال‌سی‌ها دچار اختلال شود
افزایش موقتی قیمت‌ها
جو روانی ناپایدار در بازار
تأخیر در تحویل برخی محموله‌ها
افزایش هزینه حمل‌ونقل
تلاش شرکت‌ها برای تنوع‌بخشی به مسیرهای صادراتی
احتمال کمبود نسبی در برخی کالاهای خاص مانند ورق گالوانیزه وارداتی
بازنگری در استراتژی لجستیک فولادی کشور
برنامه‌ریزی برای کاهش وابستگی صرف به بندر شهید رجایی
ارتقاء ایمنی انبارها و زیرساخت‌های حمل‌ونقل
| عنوان | قیمت | تاریخ بروزرسانی | نمودار قیمت |
|---|---|---|---|
| میلگرد آجدار سایز 25 بافق یزد A4 | تماس بگیرید | 24 اردیبهشت 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 20 بافق یزد A4 | 37,200 تومان | 24 اردیبهشت 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 18 بافق یزد A4 | 37,200 تومان | 24 اردیبهشت 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 10 زاگرس | تماس بگیرید | 24 اردیبهشت 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 کویر - 9 متری - A3 | تماس بگیرید | 23 اردیبهشت 1404 |
در ساعات اولیه وقوع حادثه، ستاد مدیریت بحران وزارت راه و شهرسازی وارد عمل شد. که دولت اقدامات زیر را در دستور کار قرار داد.
آتش‌سوزی بندر شهید رجایی به‌عنوان یک حادثه ناگوار، ضعف‌های زیرساختی و لجستیکی صنعت فولاد کشور را نمایان کرد. هرچند اثرات آن به‌مرور در حال کنترل است، اما نیاز به بازطراحی مسیرهای تأمین و صادرات، افزایش انعطاف‌پذیری و ارتقاء ایمنی بیش از گذشته احساس می‌شود.
صنعت فولاد ایران، به‌عنوان یکی از استراتژیک‌ترین بخش‌های اقتصادی، نمی‌تواند در برابر حوادث غیرمنتظره آسیب‌پذیر باقی بماند. اکنون زمان آن رسیده است که دولت، شرکت‌های فولادی و نهادهای لجستیکی با همکاری هم، طرحی برای تاب‌آوری بیشتر تدوین کنند.
در شرایطی که آتش‌سوزی اخیر در بندر شهید رجایی موجب اختلال در زنجیره تأمین فولاد کشور شده و بازار را با نگرانی و نوسان همراه کرده است، تأمین‌کننده‌ای مطمئن و واکنش‌پذیر بیش از هر زمان دیگری اهمیت می‌یابد. شرکت فولاد مهراد با بهره‌گیری از ذخایر راهبردی، تنوع در مسیرهای تأمین و تکیه بر شبکه گسترده حمل‌ونقل، همواره توانسته نیاز مشتریان خود را بدون وقفه پاسخ دهد. اگر در این فضای به‌دنبال خریدی مطمئن و بدون دغدغه در حوزه مقاطع فولادی هستید، فولاد مهراد آماده تامین امنیت تامین مقاطع فولادی پروژه شما است.
