در تاریخ 23 خرداد ۱۴۰۴ (۱۳ ژوئن ۲۰۲۵)، جنگ نظامی مستقیم میان ایران و اسرائیل آغاز شد. این درگیری بهمدت ۱۲ روز به طول انجامید و با موافقت دو طرف، در ۲۴ ژوئن ۲۰۲۵ (۳ تیر ۱۴۰۴) به یک آتشبس ختم شد . میزان آسیب های وارده شده به صنایع عمدتا در استان تهران، البرز، همدان، رشت بود. که در پی این آسیب ها دولت بسته ویژه ای را به صنایع آسیب دیده اختصاص داد. در ادامه این بسته را بطور کامل مورد بررسی قرار می دهیم.
آقای محمد اتابک وزیر صنعت، معدن و تجارت، اعلام کرد که دولت طی ۱۲ روز جنگ، یک بسته حمایتی پنجوجهی را برای تضمین استمرار تولید تدوین و ابلاغ کرده است. این بسته شامل بخش های زیر است.
تنفس چندماهه در پرداخت مالیات و حق بیمه، بدون قطع پوشش کارکنان، و بخشش جرائم مالیاتی و بیمهای.
تمدید وامها با نرخهای ترجیحی، تعلیق موقت آثار برگشت چکها، بازنگری در طبقهبندی بدهی و تسهیلات جدید برای برطرفسازی اختلالات ارزی و بانکی.
تمدید مهلت تعهدات ارزی واردات و صادرات، تعلیق محدودیتهای ارزی سهماهه و تسریع در ترخیص کالاهای ضروری با اولویت تولید.
تأمین برق، سوخت، گاز و حاملهای نفتی برای صنایع حیاتی، با اولویت مناطقی صنعتی آسیب دیده.
آزادسازی صددرصدی کالاهای ضروری در گمرک و حذف الزام به انتقال ارز برای ثبت سفارش در واردات مهم.
هر یک از این اجزاء، با هدف مقابله با چالشهای رؤیتشده در جریان جنگ، از جمله افزایش هزینه ارزی، کاهش درآمد بنگاهها، ناکامی شبکه بانکی و اختلال در زیرساختها طراحی شده است.
بر اساس آمار رسمی وزارت صنعت، ۹ شهرک صنعتی در ۷ استان کشور (شامل تهران، قزوین، همدان، رشت، البرز، اردبیل) تحت حملات مستقیم قرار گرفتند. که این واحدهای صنعتی حدود ۴۰ الی ۶۰ درصد خسارت مادی دیدند .
با وجود تخریب زیرساختها، و ضعف در برخی بنگاههای کوچک و متوسط، تولید در بخشهای خاصی افزایش یافت. طبق گفتهی مدیران صنایع، در حوزههای مواد غذایی و دارویی، تقاضا چنان بالا رفت که برخی واحدها جهش تولید را تجربه کردند . موضوعی که نشاندهنده انعطافپذیری نسبی زنجیرههای داخلی است.
در نخستین ساعات 23 خرداد، عملیات اولیه اسرائیل با هدف ترور چهره های سیاسی و نظامی صورت گرفت .
در طول عملیات، حملات سایبری عمدتاً به سیستمهای بانکی، صورت گرفت. که عمدتا با هدف ایجاد جنگ روانی بوده است.
پاسخ تهران شامل بیش از ۱۵۰ موشک بالستیک و افزون بر ۱۰۰ پهباد عملیاتی در روز بود. که به تأسیسات نظامی اسرائیل خسارت مالی و جانی وارد کرد؛ طبق گزارش سازمان بهداشت بیش از ۲۸ نفر کشته و ۳۰۰۰ زخمی شده اند.
در روز نهم جنگ (۲۲ ژوئن)، آمریکا با بمباران تأسیسات اتمی ایران در نطنز، فردو و اصفهان بطور مستقیم وارد جنگ شد. این عملیات، با هدف فشار مضاعف بر زیر ساخت های اتمی ایران بوده است. که طبق گفته مقامات ارشد نظامی و سیاسی آمریکا مهم ترین هدف نابودی تاسیسات اتمی و پیش برد جنگ به سوی آتش بس بوده است.
ترامپ رئیس جمهور آمریکا در تاریخ 2 تیر 1404 از توافق آتشبس خبر داد: ایران از نیمهشب ۲۴ ژوئن آتشبس را آغاز کرد و ۱۲ ساعت بعد اسرائیل نیز پاسخ داد . با اینکه گامهایی برای حفظ تنش پسین انجام شد، درگیری شدید جدید بین ایران و اسرائیل پایان یافت.
طبق گزارش رسانه خبری گاردین، صادرات نفت ایران تا ۹۴ درصد افت کرد. بهطور میانگین روزانه ۱/۴ میلیارد دلار درآمد نفتی از دست رفت. هزینه استفاده از موشکها نیز بین ۱۴۷ میلیون تا ۴/۷ میلیارد دلار برآورد شد.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی، خسارت واردشده به تأسیسات اتمی اراک، نطنز و فردو را «عظیم» توصیف کرد؛ در حالی که دخالت آمریکا و اقدامات اسرائیل، توانایی غنیسازی ایران را برای ماهها کاهش داد.
کاهش فعالیت شرکتهای کوچک و متوسط منجر به تعدیل نیرو و تاخیر در پرداخت حقوق و افزایش فشار اقتصادی بر خانوارها شد. دولت با اعطای یارانه دستمزد، بیمه بیکاری موقت و خدمات روانشناسی همواره به دنبال کاهش فشارهای مادی و روانی بر نیروی کاری بازار بود.
دولت با اختصاص منابع از صندوق توسعه ملی، همکاری با وزارتخانههای نفت، نیرو و بانک مرکزی، تسهیلات بانکی ویژه و تسهیل گمرکی، عملیات بازسازی زیرساختها را آغاز کرد. شهرکهای آسیبدیده طی یک فرآیند اولویتبندی، برق، سوخت و گاز لازم را دریافت کردند.
برای بنگاههایی با شرایط بحران زده، تسهیلات با وثیقه سبک و حمایت در سرمایه در نظر گرفته شد. همچنین، بانک مرکزی، حرکت به سمت اشتغال پایدار را بعنوان یکی از اهداف اصلی، سرلوحه سیاستها قرار داد.
| عنوان | قیمت | تاریخ بروزرسانی | نمودار قیمت |
|---|---|---|---|
| میلگرد آجدار سایز 10 زاگرس | تماس بگیرید | 18 آبان 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 کویر - 9 متری - A3 | تماس بگیرید | 8 آبان 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 22 کاوه اروند | تماس بگیرید | 13 آبان 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 25 آریان فولاد | تماس بگیرید | 18 آبان 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 22 آریان فولاد | 41,000 تومان | 18 آبان 1404 |
اقتصاد اسرائیل نیز در پی جنگ تحت تاثیر قرار گرفت؛ خسارت مستقیم به گفته برخی منابع، حدود ۲٫۳۷ میلیارد دلار (۸ میلیارد شِکِل) بوده است.
یکی از تأثیرات اقتصادی جنگ بر صنایع مسافرتی بود. مدیرعامل شرکت آرکیا اعلام کرد که بدون ورود دولت، این صنعت با «خطر فروپاشی واقعی» مواجه خواهد شد.
نقش کلیدی آمریکا شامل سطوح زیر بود.
حضور در عملیات نظامی بطور مستقیم
در روز نهم جنگ، ایالات متحده با حملات به تاسیسات اتمی ایران وارد فاز نظامی شد .
نقش دیپلماتیک آمریکا در تنش ها
با میانجیگری ترامپ، وزیر خارجه و فرستادگان ویژه، روند آتشبس آغاز شد .
| عنوان | قیمت | تاریخ بروزرسانی | نمودار قیمت |
|---|---|---|---|
| میلگرد آجدار سایز 16 بافق یزد A4 | تماس بگیرید | 17 آبان 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 کویر - 9 متری - A3 | تماس بگیرید | 8 آبان 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 آریان فولاد | 41,000 تومان | 18 آبان 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 ذوب آهن کرمان | تماس بگیرید | 18 آبان 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 کاوه اروند | 38,500 تومان | 12 آبان 1404 |
بسته حمایتی دولت از صنایع آسیب دیده در جنگ ایران و اسرائیل، طرحی چندبُعدی و منسجم بهنظر میرسد. که در صورت اجرای کامل، نقش مهمی در حفظ تولید ملی و بازسازی مؤثر زیرساختهای آسیبدیده ایفا می کند. با این حال، تداوم این مسیر نیازمند اقدامات تکمیلی در راستای توسعه صنعتی و ارتقاء ظرفیت صادراتی کشور است. پیشنهاد میشود در ادامه این بسته، محورهای زیر بهطور جدی دنبال شوند.
حرکت بهسوی توسعه صنعتی با تمرکز بر بازارهای صادراتی، بهویژه در آسیا و آمریکای لاتین
تقویت زیرساختهای دیجیتال و هوشمندسازی فرآیندهای زنجیره تأمین
بازسازی و نوسازی واحدهای تولیدی آسیبدیده با بهرهگیری از فناوریهای نوین
تثبیت روابط دیپلماتیک و هستهای از طریق تعامل سازنده با جامعه جهانی
این اقدامات میتوانند مسیر بهبود اقتصادی کشور را پس از بحران جنگی هموار کرده و تابآوری بلندمدت صنایع را تضمین کند.بس
