از نیمه دوم اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴، صنایع کشور بار دیگر با برنامه‌های مدیریت مصرف برق روبه‌رو می‌شوند که در عمل به معنای خاموشی‌های هفتگی و مستمر تا پایان تابستان خواهد بود. بر اساس اطلاعات منتشر شده، هرچند که وزارت نیرو هنوز به صورت رسمی و مکتوب جزئیات این برنامه را اعلام نکرده، اما منابع خبری متعدد از اجرای طرح‌هایی حکایت دارند. که تأثیر عمیقی بر تولید صنعتی، اشتغال، بهره‌وری و سرمایه‌گذاری در کشور خواهد گذاشت.
بر اساس گزارش‌های دریافتی، برنامه قطعی برق صنایع بشرح زیر است.
اردیبهشت یک روز خاموشی در هفته
خرداد و شهریور دو روز در هفته
تیر و مرداد با سه روزقطعی برق در هفته
این برنامه قطعی تا پایان مهرماه ۱۴۰۴ پیش‌بینی شده است.
علاوه بر خاموشی‌های برنامه‌ریزی‌شده، وزارت نیرو طرحی دیگر را نیز پیشنهاد داده که بر اساس آن، شیفت کاری صنایع به بازه‌ی زمانی نیمه‌شب تا ۶ صبح منتقل می شود. به گفته کارشناسان و فعالان صنعتی، اجرای چنین طرحی نه‌تنها از لحاظ عملیاتی دشوار است، بلکه خطراتی برای سلامت نیروی انسانی، کیفیت تولید و ایمنی خطوط تولید ایجاد می‌کند.
پیگیری‌های خبرنگاران نشان می‌دهد که وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) با این اجرای طرح‌ها موافق نمی باشد. همچنین پیشنهاد جایگزینی شیفت‌های کاری با روزهای تعطیل نظیر پنج‌شنبه و جمعه نیز از سوی کارفرمایان رد شده است، چراکه این اقدام فشار مضاعفی بر کارگران وارد می‌کند. و مغایر با اصول بهره‌وری و استراحت هفتگی است.
قطع برق مستمر در واحدهای صنعتی باعث ایجاد یک سلسله پیامدهای زنجیره‌ای می‌شود. عمده این تبعات بشرح زیر است.
خطوط تولید، به‌ویژه در صنایع سنگین و فرایندی، به صورت ۲۴ ساعته و پیوسته طراحی شده است. که هرگونه وقفه ناگهانی منجر به اتلاف مواد اولیه، توقف فرایندها، سوختن تجهیزات گران‌قیمت و حتی نیاز به فرآوری مجدد مواد نیمه‌ساخته می شود.
با کاهش میزان تولید، بسیاری از واحدها ممکن است برای کاهش هزینه‌ها به تعدیل نیرو یا کاهش شیفت‌های کاری روی بیاورند. این موضوع نه‌تنها به افزایش بیکاری منجر می‌شود، بلکه قدرت خرید خانوار را نیز کاهش می‌دهد.
کاهش تولید، افزایش هزینه‌های سربار و پایین آمدن راندمان کاری منجر به افزایش قیمت تمام‌شده کالاها می‌شود. در شرایطی که تقاضا ثابت بماند، این امر مستقیماً به افزایش قیمت مصرف‌کننده و فشار تورمی در بازار منجر خواهد شد.
صنایع صادرات‌محور در صورت مواجهه با قطعی برق، توان انجام تعهدات خود را از دست می‌دهند. این مسأله می‌تواند به از دست رفتن بازارهای صادراتی، بدهی های تجاری و کاهش اعتماد خریداران خارجی منجر شود.
قطع ناگهانی برق ممکن است به اعمال جریمه‌های قراردادی از سوی مشتریان، خرابی ماشین‌آلات، و هزینه‌های اضافی برای راه‌اندازی مجدد منجر شود. همچنین بسیاری از کارخانه‌ها ناچار به استفاده از ژنراتورهای اضطراری خواهند بود/ که هزینه سوخت و نگهداری بالایی دارند.
| عنوان | قیمت | تاریخ بروزرسانی | نمودار قیمت |
|---|---|---|---|
| میلگرد آجدار سایز 16 بافق یزد A4 | 37,500 تومان | 24 اردیبهشت 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 کویر - 9 متری - A3 | تماس بگیرید | 23 اردیبهشت 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 آریان فولاد | 37,200 تومان | 28 اردیبهشت 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 ذوب آهن کرمان | تماس بگیرید | 28 اردیبهشت 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 کاوه اروند | 36,700 تومان | 26 فروردین 1404 |
در نشست خبری اخیر، سخنگوی دولت، مهاجرانی اذعان داشت که «قطع برق فشار شدیدی به مردم و صنایع وارد کرده و دولت از این وضعیت متأسف است». وی با بیان اینکه حل ناترازی انرژی یک موضوع زمان‌بر است، تأکید کرد که دو راهبرد اصلی دولت عبارتند از:
طبق ماده ۲۵ این قانون، در صورت قطع برق صنایع، دولت و شرکت‌های خدماتی باید خسارات وارده را جبران کرده و مفاد آن در قراردادهای رسمی پیش‌بینی شود. با وجود تصویب آیین‌نامه اجرایی این ماده در فروردین ۱۳۹۵، هنوز این قانون اجرایی نشده و به یکی از مطالبات مهم بخش خصوصی تبدیل شده است.
بررسی شاخص مدیران خرید (شامخ) بیان کننده این است که، در مهر ۱۴۰۳ با کاهش قطعی برق، شاخص بخش صنعت از ۴۷.۸ به ۵۴.۵ افزایش یافت. همچنین شاخص مقدار تولید محصولات به ۵۲.۱ در این بازه زمانی رسید. این آمارها بیانگر آن است که دسترسی پایدار به انرژی، یکی از ارکان کلیدی رشد اقتصادی است. و هرگونه اختلال در آن، مستقیماً رشد تولید را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
| عنوان | قیمت | تاریخ بروزرسانی | نمودار قیمت |
|---|---|---|---|
| میلگرد آجدار سایز 25 بافق یزد A4 | تماس بگیرید | 24 اردیبهشت 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 20 بافق یزد A4 | 37,200 تومان | 24 اردیبهشت 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 18 بافق یزد A4 | 37,200 تومان | 24 اردیبهشت 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 10 زاگرس | تماس بگیرید | 24 اردیبهشت 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 کویر - 9 متری - A3 | تماس بگیرید | 23 اردیبهشت 1404 |
برنامه‌های فعلی خاموشی صنایع، بدون تأمین زیرساخت‌های جایگزین، آسیب‌های جبران‌ناپذیری بر اقتصاد ایران وارد می کند. در شرایطی که بسیاری از بنگاه‌های تولیدی با مشکلات نقدینگی، تورم نهاده‌های تولید، و نوسانات نرخ ارز مواجه‌اند، قطع برق منظم مانند ضربه‌ای نهایی به پیکره صنعت عمل می‌کند. تداوم این وضعیت، نه‌تنها بخش خصوصی را از صحنه رقابت بین‌المللی حذف می‌کند، بلکه بحران بیکاری، تورم و رکود اقتصادی را تشدید خواهد کرد.
