طبق پیش بینی موجود، صنعت تولید فولاد ایران در نیمه دوم سال 1404 با چالشهای کمسابقهای روبهرو خواهد شد. کمبود آب و برق، بحرانهای ناشی از جنگ 12 روزه و تنگناهای صادراتی، همگی دست به دست هم داده و شرایطی خاصی رقم می زند. که به کاهش تولید فولاد به عنوان یک نگرانی جدی در سطح ملی تبدیل شده است. در این گزارش، ابعاد مختلف این بحران و دیدگاههای مسئولان و فعالان حوزه فولاد و معدن مورد بررسی قرار می دهیم
کاهش ذخایر آبی کشور و افت شدید بارشها، مستقیماً بر تولید برق و صنایع فولادی اثر گذاشته است. بر اساس آمار، تنها 40 درصد مخازن سدهای کشور پر بوده و ورودی سد کارون بعنوان جریان اصلی جنوب غرب ایران، نسبت به سال گذشته حدود 50 درصد کاهش یافته است. این وضعیت موجب افت 50 درصدی تولید برق در جنوب غرب ایران شده است. که تأمین انرژی فولادسازان بزرگی همچون فولاد خوزستان، فولاد اکسین اهواز و فولاد کاویان را با مشکل مواجه کرده است.
هرچند سهم مصرف آب صنعت فولاد تنها حدود 0.13 درصد کل کشور است، اما بحران انرژی موجب شده تا بسیاری از واحدهای تولیدی در اصفهان، یزد و خوزستان بخشی از فعالیت خود را متوقف نموده و حتی تولید شبانه را به طور کامل از چرخه خارج نمایند.
| عنوان | قیمت | تاریخ بروزرسانی | نمودار قیمت |
|---|---|---|---|
| میلگرد آجدار سایز 10 زاگرس | 44,500 تومان | 8 آذر 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 کویر - 9 متری - A3 | تماس بگیرید | 8 آبان 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 22 کاوه اروند | تماس بگیرید | 8 آذر 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 25 آریان فولاد | تماس بگیرید | 12 آذر 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 22 آریان فولاد | تماس بگیرید | 12 آذر 1404 |
یکی دیگر از عوامل کاهش تولید فولاد در نیمه دوم 1404، تبعات جنگ 12 روزه است. این درگیریها موجب اختلال جدی در تأمین مواد ناریه معادن شده است؛ مشکلی که به گفته نایبرئیس کمیسیون معدن اتاق ایران، بیش از 6 هزار معدن را تحت تأثیر قرار داده است.
از سوی کاهش عرضه مواد معدنی اولیه و افت تقاضا در بازار جهانی، زنجیره تأمین فولاد را نیز تحت فشار قرار داده است. در نتیجه، صنایع فولادی با کاهش تولید و صادرات مقاطع طویل از جمله تیرآهن روبهرو شدهاند.
وحید یعقوبی، معاون اجرایی انجمن تولیدکنندگان فولاد کشور، از کاهش 4.8 درصدی تولید فولاد در نخستین فصل سال 1404 خبر داده است. او دلیل اصلی این کاهش را قطعیهای مکرر برق میداند که بسیاری از کارخانههای کوچک و پاییندستی را به تعطیلی کشانده و حتی برخی واحدها را مجبور به مرخصی اجباری نیروهایشان کرده است.
طبق گفته های این مقام مسئول، میزان بحران تولید با نزدیک شدن به فصل پاییز و زمستان و قطعی های مکررگاز افزایش پیدا می کند.
مهرداد اکبریان، رئیس انجمن سنگ ایران، ضمن اشاره به بسته حمایتی پنجبخشی دولت ( شامل معافیتهای مالیاتی و تخفیفات بیمهای)، معتقد است که این حمایتها برای صنایع معدنی کافی نبوده و این نوع بسته ها دوام چندانی ندارد. او تاکید میکند که این بسته بیشتر به صنایع تولیدی اختصاص یافته و بخش معدن که حلقه نخست زنجیره تولید فولاد است، از آن سهم چندانی نمیبرد. به گفته او، بدون حمایت جدیتر از معادن، حفظ زنجیره تولید فولاد تا پایان سال دشوار خواهد بود.
عیسی بزرگزاده، سخنگوی صنعت آب، با هشدار نسبت به کاهش ذخایر سدها اعلام کرده که صنایع فولادی جنوب غرب ایران به شدت تحت فشار قرار گرفتهاند. او تاکید میکند که کاهش بارشها و افت ورودی سدها، تولید برق را نیز کاهش داده است. که این موضوع به تعطیلی یا کاهش ظرفیت کارخانههای بزرگ فولاد خوزستان و… منجر شده است.
با این حال، در استان اصفهان بخشی از نیاز آبی صنایع فولادی از طریق خط انتقال آب دریای عمان و خلیج فارس تأمین میشود. که تا حدی توانسته اثر بحران را کاهش دهد.
در نیمه دوم سال (بهویژه پاییز و زمستان 1404) قطعی گاز به یک عامل کلیدی در کاهش تولید فولاد تبدیل خواهد شد؛ زیرا همزمان با افزایش مصرف خانگی، سهم صنایع در تامین انرژی کاهش مییابد. مهم ترین ابعاد قطعی گاز در صنایع فولادی بشرح زیر است.
در زمستان سالهای گذشته، صنایع فولادی کشور با کاهش سهمیه گاز مواجه بودهاند و این روند امسال نیز پیشبینی میشود. قطعی گاز بخش بزرگی از کورهای بلند فولادی را تحت تاثیر قرار می دهد. این توقفها نهتنها به کاهش تولید روزانه منجر میشود، بلکه هزینههای نگهداری و راهاندازی مجدد خطوط تولید را افزایش میدهد.
با محدود شدن تولید، عرضه داخلی در اولویت قرار گرفته و صادرات کاهش مییابد. این موضوع موجب کاهش صادرات تیرآهن، میلگرد و ورق فولادی خواهد شد. در نتیجه بازارهای منطقهای عراق و افغانستان را به سمت تامینکنندگان دیگر متمایل نموده، و در نهایت بازپسگیری سهم بازار را برای ایران دشوار خواهد کرد.
| عنوان | قیمت | تاریخ بروزرسانی | نمودار قیمت |
|---|---|---|---|
| میلگرد آجدار سایز 16 بافق یزد A4 | تماس بگیرید | 12 آذر 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 کویر - 9 متری - A3 | تماس بگیرید | 8 آبان 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 آریان فولاد | 42,300 تومان | 12 آذر 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 ذوب آهن کرمان | تماس بگیرید | 12 آذر 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 کاوه اروند | 38,500 تومان | 12 آبان 1404 |
مجموعه عوامل محیطی و سیاسی، از بحران آب و برق گرفته تا جنگ و ضعف بستههای حمایتی، منجر به کاهش تولید و صادرات صنایع فولادی در نیمه دوم 1404 می شود. ادامه این روند نهتنها بازار داخلی فولاد را تحت تاثیر قرار می دهد، بلکه جایگاه صادراتی ایران را در منطقه را با چالش های روبرو می کند. راهکارهای کوتاهمدت حمایتی و برنامهریزی بلندمدت برای مدیریت آب و انرژی، شرط اصلی عبور صنعت فولاد از این بحران خواهد بود.
