بازار فولاد ایران طی سالهای اخیر با چالشهایی همچون نوسان نرخ ارز، محدودیتهای صادراتی، تغییرات نرخ انرژی، سیاستهای وزارت صمت و رقابت عرضهکنندگان در بورس کالا مواجه بوده است. در چنین شرایطی، فرمول قیمتگذاری محصولات زنجیره فولاد نقش مستقیم در تعیین حاشیه سود تولیدکنندگان، سطح رقابت و عرضه، قیمت بازار دارد.
براساس ابلاغیه پیش تر اعلام درتاریخ 5 مهر ۱۴۰۴، بورس کالای ایران از ۱۸ آذر فرمول محاسبه قیمت پایه را بهطور اساسی تغییر داده است؛ تغییری که تأثیرات گستردهای بر قیمت و عرضه کنسانتره، گندله، آهن اسفنجی، شمش بلوم و میلگرد خواهد گذاشت. و در نهایت ساختار قیمتگذاری فولاد را وارد مرحلهای کاملاً جدید می کند.
در این گزارش، مفاد ابلاغیه، نحوه محاسبه قیمتهای پایه، ضرایب جدید زنجیره، سازوکار سقف و کف قیمت و اثرات احتمالی بر بازار مقاطع فولادی را بهصورت کاملاً تخصصی بررسی میکنیم.
طبق ابلاغیه، قیمت پایه هر محصول: براساس ضرایب زیر محاسبه می شود.
✔ بر اساس نسبت معامله به عرضه
✔ در بازه +۳٪ تا –۵٪ نسبت به قیمت پایه قبلی
✔ با رعایت سقف و کف تعیین شده برای زنجیره فولاد
✔ با تطبیق با ارزش گمرکی و نرخ ارز صادراتی
✔ و با لحاظ ضرایب جدید کنسانتره تا میلگرد
این بخش مهمترین تغییر فرمول بود. که بر اساس آن بورس کالا اعلام کرد.
این بند برای تشویق عرضه رقابتی و افزایش شفافیت معاملاتی در نظر گرفته شده است.
این بند، فشار سنگینی بر تولیدکنندگانی وارد میکند. که با هدف حفظ قیمت یا مدیریت عرضه، محصول خود را وارد بازار نمیکنند.
سقف قیمتهای قابل اعمال، بر اساس آخرین قیمت کشفشده شمش بلوم تعیین میشود.
ضرایب سقف قیمت به شرح زیر است.
| محصول | نسبت به قیمت شمش بلوم |
|---|---|
| کنسانتره سنگ آهن | ۱۶.۷٪ |
| گندله سنگ آهن | ۲۲.۳٪ |
| آهن اسفنجی | ۵۲.۷٪ |
| شمش بلوم | ۸۸.۲٪ |
| میلگرد | مبنای نهایی کشف قیمت |
این ضرایب موجب میشو.د که قیمتهای پایه زنجیره، بیش از اندازه رشد نکرده و تناسب اقتصادی حلقههای مختلف حفظ شود.
طبق ابلاغیه:
این بند یکی از مهمترین ابزارهای کنترل قیمت در بازار داخلی است.
کف قیمت پایه برابر با ۹۰٪ سقف قیمت پایه
چنانچه محصول دارای عیار بالاتر باشد، فقط سقف قیمت پایه متناسب با تفاوت ارزش گمرکی تعدیل میشود.
اگر عرضهکننده کف عرضه تکلیفی وزارت صمت را رعایت نکند، قیمت پایه به نفع مصرفکنندگان کاهش مییابد.
در اینصورت قیمت پایه محصول به کمترین قیمت پایه محاسبهشده در ابلاغیه محاسبه می شود.
این بند بهطور مستقیم تولید کنندگان امتناع کننده از عرضه پیوسته را هدف قرار می دهد.
میلگرد بهعنوان محصول مصرفی در بازار داخل، بیشترین اثر را خواهد پذیرفت.
سقف قیمت با محدودیتهای گمرکی و نسبتهای زنجیره همراه شده. است
عدم عرضه جریمه سنگین دارد.
بهدلیل کاهش فاصله قیمت پایه و نرخ معامله است.
بازیهای قیمتی تولیدکنندگان کاهش می یابد.
با تثبیت شمش، احتمالاً بازار آزاد میلگرد نیز از نوسانات شدید فاصله خواهد گرفت.
سقف قیمت به ارزش گمرکی و ارز صادراتی گره خورده است.
فرمول جدید باعث میشود که:
تولیدکنندگان لوله و پروفیل، سازندگان سازه و تجار و پیمانکاران، برنامهریزی دقیقتری خواهند داشت، چون قیمتها قابل پیشبینیتر میشوند.
فرمول جدید قیمتگذاری زنجیره فولاد از ۱۸ آذر ۱۴۰۴، یکی از مهمترین اصلاحات ساختاری بازار فولاد ایران طی یک دهه اخیر است. این فرمول جدید مزایای زیر را به همراه دارد.
در مجموع، این تغییربازار فولاد ایران را شفاف، رقابتی و پیش بینی پذیرتر می کند؛ موضوعی که برای تمام بخشهای صنعتی کشور اهمیت استراتژیک دارد.
