در هفته پایانی فروردین ۱۴۰۴، اخبار منتشرشده از منابع غربی و رسانه‌های داخلی حاکی از پیشرفت قابل‌توجه در روند مذاکرات هسته‌ای بین ایران و ایالات متحده بود. این مذاکرات که به صورت مستقیم و غیرمستقیم در رم و سپس با برنامه‌ریزی برای ادامه در عمان دنبال شد، بار دیگر امیدواری‌هایی در خصوص احیای توافق برجام ایجاد کرده است. این تحولات می‌توانند تأثیرات چشم‌گیری بر بازارهای اقتصادی ایران، از جمله بازار فولاد، داشته باشند.
در این مقاله، ابتدا مروری بر روند مذاکرات اخیر خواهیم داشت، سپس پیامدهای احتمالی احیای توافق برجام بر بازار فولاد ایران را تحلیل می‌کنیم. در ادامه، نقش متغیرهایی چون نرخ ارز، هزینه‌های واردات و صادرات، و افزایش یا کاهش محدودیت‌های بین‌المللی بر صنعت فولاد ایران بررسی خواهد شد.
پس از خروج ایالات متحده از برجام در سال ۲۰۱۸ و اعمال تحریم‌های شدید علیه ایران، روابط دو کشور دچار تنش شدیدی شد. در سال‌های اخیر، تلاش‌های متعددی برای احیای این توافق صورت گرفته، اما عمدتاً به دلیل اختلافات بر سر مفاد توافق، پیشرفت محسوسی حاصل نشده بود.
با این حال، از اوایل ۱۴۰۴ نشانه‌هایی از تغییر در لحن و رفتار دو طرف به چشم می‌خورد. مذاکرات اخیر در رم میان عباس عراقچی، نماینده ارشد ایران، و استیو ویتکوف، نماینده ویژه آمریکا، نقطه عطفی در این روند محسوب می‌شود.
مذاکرات رم در فضایی متفاوت نسبت به دوره‌های قبل انجام شد؛ به‌ویژه اینکه برخی جلسات به‌صورت مستقیم برگزار شد، که خود نشان‌دهنده جدیت دو طرف در دستیابی به توافق است. در پایان این نشست، منابع خبری از پیشرفت در موضوعات فنی خبر دادند. و دو طرف به این نتیجه رسیده اند که روز ۷ اردیبهشت در عمان دوباره دیدار و مذاکراتی داشته باشند.
در پی انتشار اخبار مثبت از مذاکرات، بازار فولاد ایران بلافاصله واکنش های نشان داد. بسیاری از شرکت‌ها و فعالان بازار، کاهش احتمالی نرخ ارز و هزینه‌های واردات را پیش‌بینی کرده و قیمت برخی مقاطع فولادی، به ویژه میلگرد و ورق سیاه، با کاهش مواجه شد.
بازار فولاد ایران به شدت تحت تأثیر نرخ ارز است. هر گونه تغییر در چشم‌انداز مذاکرات هسته‌ای، به‌ویژه در مسیر کاهش تحریم‌ها و آزادسازی منابع ارزی، مستقیماً بر قیمت دلار تأثیرگذار است. کاهش نرخ دلار منجر به کاهش قیمت محصولات فولادی می‌شود، در پی این کاهش ها، هزینه تولید، واردات مواد اولیه و هزینه‌های حمل‌ونقل کاهش می‌یابد.
یکی دیگر از اثرات احتمالی احیای برجام، کاهش هزینه‌های صادراتی و سهولت در دسترسی به بازارهای بین‌المللی است. در سال‌های اخیر، تحریم‌ها باعث شده بود که صادرات فولاد ایران با موانع متعددی مواجه شود. در صورت رفع این محدودیت‌ها، شرکت‌های فولادی دوباره بازارهای منطقه‌ای و حتی اروپایی را هدف قرار خواهند داد.
| عنوان | قیمت | تاریخ بروزرسانی | نمودار قیمت |
|---|---|---|---|
| میلگرد آجدار سایز 16 بافق یزد A4 | 37,500 تومان | 24 اردیبهشت 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 کویر - 9 متری - A3 | تماس بگیرید | 23 اردیبهشت 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 آریان فولاد | 37,200 تومان | 28 اردیبهشت 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 ذوب آهن کرمان | تماس بگیرید | 28 اردیبهشت 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 کاوه اروند | 36,700 تومان | 26 فروردین 1404 |
با رفع تحریم‌ها، شرکت‌های بزرگی فولاد مبارکه، فولاد خوزستان، و فولاد کویر مجدداً به بازارهای سنتی خود بازمی گردند.
بازگشایی کانال‌های تجاری، زمینه‌ساز به‌روزرسانی خطوط تولید و کاهش مصرف انرژی در صنعت فولاد است.
چشم‌انداز ثبات اقتصادی، زمینه‌ساز جذب سرمایه‌گذاری در بخش زیرساختی و صنعتی است.
در صورت افزایش واردات محصولات فولادی ارزان‌قیمت، تولیدکنندگان داخلی ممکن با کاهش سهم بازار مواجه می شوند.
هرگونه تاخیر یا شکست در مذاکرات، باعث بی‌ثباتی ناگهانی در بازار شده و قیمت‌ها را به سرعت بالا می برد.
شرایط شکننده توافق و امکان نقض دوباره آن، ریسک سرمایه‌گذاری را بالا می برد.
| عنوان | قیمت | تاریخ بروزرسانی | نمودار قیمت |
|---|---|---|---|
| میلگرد آجدار سایز 25 بافق یزد A4 | تماس بگیرید | 24 اردیبهشت 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 20 بافق یزد A4 | 37,200 تومان | 24 اردیبهشت 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 18 بافق یزد A4 | 37,200 تومان | 24 اردیبهشت 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 10 زاگرس | تماس بگیرید | 24 اردیبهشت 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 کویر - 9 متری - A3 | تماس بگیرید | 23 اردیبهشت 1404 |
در بازه زمانی ۲۰ تا ۳۰ فروردین، قیمت میلگرد آجدار سایز ۱۶ حدود 3000 تومان کاهش یافت. قیمت ورق سیاه نیز به دلیل ثبات نسبی در بازار ارز، نوسانات محدودی داشت. علت اصلی این کاهش قیمت، انتظارات فعالان بازار از احیای برجام و آزادسازی منابع ارزی کشور بود.
با در نظر گرفتن برگزاری دور جدید مذاکرات در عمان، در صورت انتشار اخبار مثبت از آن نشست، پیش‌بینی می‌شود که بازار فولاد در اردیبهشت با کاهش تقاضای سفته‌بازی و افزایش تقاضای مصرفی مواجه شود. این موضوع ثبات بیشتری به بازار تزریق کرده و نوسانات قیمتی را کاهش می دهد.
توصیه ما به فعالان بازار رصد روزانه نوسانات و اخذ تصمیات خرید و فروش بر اساس داده های موثق و تحلیلی است.
در صورت باز شدن مسیر صادراتی، شرکت‌های فولادی باید به دنبال بازارهای نوظهورآفریقایی و آسیای شرقی باشند، تا ریسک‌های ناشی از بازارهای سنتی کاهش یابد.
با وجود احتمال کاهش هزینه‌های واردات، شرکت‌ها باید با افزایش بهره‌وری در تولید، آمادگی مقابله با نوسانات ناگهانی را داشته باشند.
آغاز اردیبهشت ۱۴۰۴ برای بازار فولاد ایران با روندی نزولی در اغلب شاخص‌های قیمتی همراه بود. کاهش نرخ انواع مقاطع فولادی، شمش، ورق و لوله‌ها در کنار افت محسوس قیمت طلا، ارز و سکه، نشانه‌هایی از یک تعدیل انتظارات تورمی و کاهش هیجانات بازار است..
روز نخست اردیبهشت با افت قیمت در اکثر مقاطع فولادی آغاز شد. عمده ترین تغییرات به شرح زیر است.
این افت دسته‌جمعی، نشانه‌ای از کاهش تقاضا، بهبود انتظارات تورمی یا ورود برخی محصولات با نرخ پایین‌تر از بورس کالا است.
در دومین روز اردیبهشت، ثبات نسبی در نرخ میلگرد مشاهده شد. سایر مقاطع فولادی با افت قیمت روبرو شده اند.
در مجموع، علی‌رغم ثبات قیمت در برخی بخش‌ها، روند نزولی کماکان در بسیاری از مقاطع فولادی ادامه دارد.
از ابتدای تا به امرزو، نرخ ارز در بازار آزاد با کاهش محسوسی همراه بود.
این کاهش در بازار ارز، یکی از عوامل اصلی افت قیمت فولاد است، چراکه بسیاری از تولیدکنندگان مواد اولیه و مصرف‌کنندگان نهایی به قیمت ارز وابسته‌اند.
در همین ایام، قیمت طلا و سکه نیز نزولی شد.
روند نزولی طلا در کنار دلار، نشانی از کاهش انتظارات تورمی یا بازگشت ثبات نسبی به بازار است.
اظهارات دونالد ترامپ و بازگشت او از موضع تند نسبت به جروم اچ پاول، رئیس فدرال رزرو، در کنار ابراز امیدواری برای کاهش تعرفه‌های چین، فضای بین‌المللی را آرام‌تر کرده است. این تغییر موضع، بر کاهش تنش‌های جهانی و در نتیجه کاهش قیمت طلا و ارز مؤثر است.
بانک جی‌پی‌مورگان، پیش‌بینی کرده که طلا در سال آینده از مرز ۴۰۰۰ دلار عبور می‌کند، اما فعلاً این رشد متوقف شده است. تحلیلگران بر این باورند که، کاهش تقاضای فیزیکی طلا در آسیا و افزایش نرخ بهره واقعی باعث کاهش کوتاه‌مدت آن شده است.
با توجه به افت ارز و ثبات نسبی در سیاست‌های بین‌المللی:
احیای مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا در سال ۱۴۰۴، فصل جدیدی در اقتصاد ایران رقم می زند. صنعت فولاد به عنوان یکی از مهم‌ترین بخش‌های تولیدی ایران، بیشترین بهره را از گشایش‌های اقتصادی خواهد برد. با این حال، ریسک‌های سیاسی همچنان در کمین هستند و هرگونه وقفه یا شکست در مذاکرات منجر به نوسانات شدید در بازار می شود.
فعالان صنعت باید با هوشمندی و تحلیل دقیق شرایط، مسیر خود را در میان این فضای پرنوسان ترسیم نمایند. آینده صنعت فولاد ایران بیش از هر زمان دیگری به تحولات دیپلماتیک و تطبیق با شرایط جهانی وابسته شده است.
