بهدلیل افزایش بیسابقه گرما در تابستان ۱۴۰۴ و کاهش چشمگیر ذخایر آبی، دولت ناچار به اجرای راهکارهای اضطراری برای مدیریت مصرف انرژی شد. یکی از این تدابیر، کاهش فعالیت بخشهای اجرایی کشور بود که بر این اساس، اختیار تعطیلی روز چهارشنبه به استانداریها واگذار گردید. این تعطیلی، ضمن افزایش تعداد روزهای تعطیل اداری، باعث عدم همپوشانی بورس و بازار ایران با بورسهای جهانی شد. در پی بروز این مشکل، دولت تصمیم گرفت بهجای تعطیلی چهارشنبه، روز شنبه را تعطیل رسمی اعلام کند تا همپوشانی بیشتری میان فعالیت بازار و بورس ایران با بازارهای جهانی ایجاد شود. در ادامه تصمیم اتخاذ شده توسط دولت و تبعات ناشی از آن مورد بررسی قرار می گیرد.
بازار سرمایه، بهویژه در قرن بیستویکم، ماهیتی فرامرزی پیدا کرده است. سرمایهگذاران، شرکتهای تولیدی و صادراتی و حتی دولتها، برای تصمیمگیری به دادهها و روندهای جهانی وابستهاند. با این حال، یکی از چالشهای جدی بورس ایران، عدم همپوشانی زمانی بورس ایران با بازارهای جهانی است. این اختلاف، نه تنها بر شفافیت و دقت قیمتگذاری اثر میگذارد، بلکه نقدشوندگی و جذابیت بازار ایران را در معاملات بین المللی را نیز کاهش می دهد.
| عنوان | قیمت | تاریخ بروزرسانی | نمودار قیمت |
|---|---|---|---|
| میلگرد آجدار سایز 10 زاگرس | 44,500 تومان | 8 آذر 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 کویر - 9 متری - A3 | تماس بگیرید | 8 آبان 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 22 کاوه اروند | تماس بگیرید | 8 آذر 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 25 آریان فولاد | تماس بگیرید | 12 آذر 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 22 آریان فولاد | تماس بگیرید | 12 آذر 1404 |
به گفته دبیرکل خانه صنعت و معدن، جایگزینی تعطیلی شنبهها بهجای چهارشنبهها، تعاملات اقتصادی ایران با بازارهای جهانی را تقویت می کند. تعطیلی در روز پایانی هفته کاری، درست پیش از پنجشنبه، موجب ایجاد یک فاصله زمانی پنجروزه با بازارهای جهانی میشود. از آنجا که بخش خدمات اداری کشور در روز پنجشنبه نیز تعطیل است، ادامه تعطیلیها تا شنبه و یکشنبه، عملاً یک رشته تعطیلات پیوسته ایجاد میکند. که در صورت قرار داشتن چهارشنبه در این زنجیره، سه روز از هفته کاری را از دسترس خارج کرده و ضربه سنگینی به اقتصاد کشور وارد میکند. بر همین اساس، تعطیلی اجباری شنبهها بهمنظور مدیریت مصرف انرژی، همزمانی بیشتری با تعطیلات بازارهای جهانی ایجاد میکند.
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، نیز تأکید کرد. که در صورت تصمیم استانداران برای تعیین تعطیلات استانی، به دلیل ناترازی آب، برق و انرژی و همچنین پیشنهاد بخش خصوصی، این تعطیلیها به روز شنبه منتقل خواهد شد.
| عنوان | قیمت | تاریخ بروزرسانی | نمودار قیمت |
|---|---|---|---|
| میلگرد آجدار سایز 16 بافق یزد A4 | تماس بگیرید | 12 آذر 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 کویر - 9 متری - A3 | تماس بگیرید | 8 آبان 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 آریان فولاد | 42,300 تومان | 12 آذر 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 ذوب آهن کرمان | تماس بگیرید | 12 آذر 1404 | |
| میلگرد آجدار سایز 16 کاوه اروند | 38,500 تومان | 12 آبان 1404 |
بازار سرمایه همواره قیمت منصافه را براساس اطلاعات آپدیت، بلافاصله وارد فرآیند قیمتگذاری می کند. که عدم همپوشانی زمانی باعث میشود که قیمتها بر اساس دادههای قدیمی تعیین شده و شوکهای ناگهانی پس از بازگشایی بازارها رخ دهد.
در بازار فولاد ایران، قیمتها به شدت از روندهای جهانی بیلت، اسلب، ورق گرم و سرد، و سنگآهن تأثیر میپذیرد. در زمانی که، بازار ایران باز است، بورس فلزات لندن (LME) یا بازارهای چین بسته اند. براین اساس قیمتگذاری داخلی دچار نوسانات زمانی می شود. مهم ترین اثرات عدم هم پوشانی زمانی بازار فولاد ایران با بازار جهانی به شرح زیر است.
ترجیح سرمایهگذاران خارجی همواره سرمایه گذاری در بازارهای با تایم کاری هم پوشان است. که عدم تطابق زمانی باعث کاهش جذابیت بورس ایران برای سرمایهگذاران خارجی میشود.
شرکتهای صادرکننده میلگرد، تیرآهن، ورق و لوله نیاز دارند تا بر اساس قیمتهای لحظهای جهانی قرارداد ببندند. وقتی بازار ایران و بازار مقصد همزمان باز نباشند، امکان واکنش سریع به تغییرات قیمتی از بین میرود.
برخی کشورها برای افزایش همپوشانی با بازارهای جهانی اقدامات زیر را انجام دادهاند.
امارات
در سال ۲۰۲۲ تعطیلات آخر هفته را از جمعه-شنبه به شنبه-یکشنبه تغییر داد تا با بازارهای جهانی همسو شوند.
ترکیه
ساعات معاملات را برای همپوشانی با اروپا و آمریکا کمی به سمت بعدازظهر منتقل کرده است.
سنگاپور
با ایجاد پنجرههای معاملاتی عصرانه توانسته با اروپا و آمریکا تعامل بیشتری داشته باشد.
مزیت
شنبه در اغلب بازارهای جهانی تعطیل است، پس این جابهجایی باعث افزایش یک روز همپوشانی با بازارهای فعال جهانی میشود.
نتیجه
افزایش فرصتهای معاملاتی، همخوانی بیشتر با اروپا و آسیا
شروع معاملات از ۱۱ صبح تا ۳ بعدازظهر، تا با بخشی از بازار اروپا همزمان باشد.
امکان ایجاد جلسات معاملاتی عصرانه برای اتصال به ساعات اولیه بازار آمریکا
برای مقاطع اولیه فولادی
همپوشانی بیشتر با بازار جهانی باعث میشود که قیمت میلگرد سریعتر با بیلت و شمش جهانی هماهنگ شود. این موضوع برای پروژههای عمرانی بزرگ و صادرکنندگان اهمیت دارد.
این محصولات که بخشی از صادرات صنعتی ایران را تشکیل میدهند، با قیمتهای لحظهای قرارداد بندی می شوند و در نهایت از نوسان ناخواسته جلوگیری می شود.
قیمت لوله و پروفیل به قیمت ورق گرم وابسته است. همپوشانی با بازار جهانی منجر به ارائه قیمت واقعی و رقابتی تر می شود.
عدم همپوشانی زمانی بورس ایران با بازارهای جهانی یک چالش واقعی برای شفافیت قیمت، نقدشوندگی و رقابتپذیری صادراتی است. با تغییرات سادهای مثل انتقال تعطیلی چهارشنبهها به شنبه، تغییر ساعت معاملات و ایجاد پنجره عصرانه، میتوان بخش زیادی از این مشکل را حل کرد.
به ویژه در بازار فولاد و محصولات وابسته، این تغییرات سرعت واکنش به بازار جهانی را افزایش داده و به بهبود جایگاه ایران در تجارت جهانی کمک بسیاری می کند.
